ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้ทรงปกครองบ้านเมืองให้อยู่เย็นเป็นสุข และมีพระราชกรณียกิจต่างๆที่สำคัญมากมาย จึงทำให้มีการประกาศให้มีวันสำคัญคือวันปิยมหาราช เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระองค์ท่าน
วันปิยมหาราช คือวันอะไร
วันปิยมหาราช จะตรงกับวันที่ 23 ตุลาคมของทุกปี เป็นวันที่คนไทยน้อมรำลึกถึงพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งพระองค์ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อประเทศไทยอย่างล้นพ้น ในสมัยของพระองค์ได้สร้างความเจริญรุ่งเรืองหลายด้าน เช่น การไปรษณีย์ การไฟฟ้า โทรศัพท์ โทรเลข เป็นต้น และสิ่งที่มีความโดดเด่นคือการประกาศเลิกทาส เป็นการหยุดวงจรทาส เพราะในสมัยก่อนหากพ่อแม่เป็นทาส ลูกที่เกิดมาก็ต้องตกเป็นทาสไปเรื่อยๆ การประกาศเลิกทาสจึงนำความผาสุขให้เกิดแก่ปวงชนชาวไทย
ประวัติความเป็นมาของวันปิยมหาราช
ได้เกิดเหตุการณ์ที่สร้างความเศร้าโศกให้แก่ประเทศไทย ซึ่งในวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จสวรรคต เนื่องด้วยทรงเป็นที่เคารพรักของปวงชนชาวไทย ได้ทรงปกครองบ้านเมืองให้มีความร่มเย็นเป็นสุข ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ได้มีการประกาศให้วันที่ 23 ตุลาคมของทุกปี เป็นวันสำคัญของชาติที่เรียกว่า วันปิยมหาราช และได้กำหนดให้เป็นวันหยุดราชการด้วย
พระราชกรณียกิจที่สำคัญของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- เลิกทาส ได้ออกพระราชบัญญัติเลิกทาสที่เรียกว่า พระราชบัญญัติทาส ร.ศ.124 ซึ่งจะยกเลิกลูกทาสในเรือนเบี้ย เด็กที่เกิดมาจากทาสก็จะไม่ได้เป็นทาสอีกต่อไป หากมีการซื้อขายทาสจะมีโทษทางอาญา
- การศาล ได้ทรงตั้งกระทรวงยุติธรรม เพื่อเป็นการรวบรวมศาลต่างๆ ให้ขึ้นอยู่กระทรวงเดียวกัน
- ปฏิรูประเบียบบริหารราชการ ได้มีการปรับปรุงกรมต่างๆให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย รวมกรมต่างๆที่มีมากมายให้เข้าเป็นกระทรวง โดยแต่ละกระทรวงก็จะมีหน้าที่อย่างเหมาะสม
- การคมนาคม สำหรับถนนที่ได้ทรงสร้างใหม่ เช่น ถนนดินสอ ถนนราชดำเนินนอก ถนนราชดำเนินกลาง ถนนบูรพา ถนนเยาวราช เป็นต้น
- การศึกษา ได้จัดตั้งโรงเรียนหลวงในพระบรมมหาราชวัง และได้ชักชวนพระบรมวงศานุวงศ์ และเหล่าข้าราชการให้ส่งบุตรหลานเข้ามาเรียน
- การสุขาภิบาล ทรงแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมา เพื่อเป็นการดูแลและจัดตั้งโรงพยาบาล เช่น โรงพยาบาลบางรัก ศิริราชพยาบาล เป็นการ
- การศาสนา พระองค์ทรงเป็นเอกอัครศาสนูปถัมภกทุกศาสนา ได้ทรงสร้างวัดหลายแห่ง ได้แก่ วัดเทพศิรินทราวาส วัดราชบพิตร วัดเบญจมบพิตร วัดนิเวศธรรมประวัติ
- การวรรณคดี พระองค์ทรงเป็นนักประพันธ์ ได้ทรงประพันธ์ไว้หลายเรื่อง เช่น ลิลิตนิทราชาคริต ไกลบ้าน เงาะป่า เป็นต้น
- การเสด็จประพาส พระองค์ได้เสด็จประพาสที่ต่างประเทศอยู่หลายแห่ง เพื่อไปดูแบบอย่างของการปกครอง แล้วนำมาปรับใช้กับประเทศไทย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญมากมาย ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ประเทศไทยมีความเจริญทางด้านศาสนา การปกครอง และมีวัฒนธรรมที่สวยงาม